Van Điện Từ Là Gì? Nguyên Lý Hoạt Động, Các Loại Van ĐT

Chắc hẳn bạn đã nghe cụm từ van điện từ một vài lần trong các buổi trò chuyện liên quan đến các lĩnh vực công nghiệp, kỹ thuật,... Vậy bạn đã biết van điện từ là gì chưa? Nếu chưa, hãy cùng với Phun Sương TC đi tìm câu trả lời ngay trong bài viết này nhé.

Van điện từ là gì?

Van điện từ có tên tiếng anh là solenoid valve và đây là một thiết bị giúp kiểm soát dòng chất khí hoặc lỏng bằng điện. Van hoạt động dựa trên nguyên lý chặn đóng mở nhờ vào lực tác động của cuộn dây điện từ.

Các loại van điện từ đang được sử dụng phổ biến và ngày càng đa dạng mẫu mã thiết kế hơn. Với chức năng thông dụng của mình, van điện từ được sử dụng ở bất kỳ nơi nào có chất lỏng cần được điều khiển tự động.

Nguyên lý hoạt động của van điện từ

Van điện từ có 1 cuộn điện trong đó có 1 lõi sắt và 1 lò xo nén vào lõi sắt. Khi đó, lõi sắt được đặt lên đầu 1 giăng bằng cao su. Nếu không có dòng điện đi qua, lò xo sẽ ép vào lõi sắt và van ở trạng thái đóng. Và khi có năng lượng, từ trường được sinh ra với một lực từ đủ mạnh sẽ hút lõi sắt và thắng được lò xo thì van sẽ mở.

Các van thường đóng sẽ hoạt động với nguyên lí như trên. Đối với các van thường mở, nguyên lý hoạt động cũng gần như vậy. 

Nói một cách đơn giản, van điện từ có cấu tạo như một dạng nam châm điện. Khi có dòng điện chạy qua, từ trường được sinh ra sẽ kéo pittông hoặc phần có trục quay nhằm thắng được tác động lò xo. Và dòng điện được ngắt, pittong và phần có truc quay sẽ trở lại vị trí cũ nhờ vào lực tác động của lò xo.

Bạn có thể phân biệt các van tác động trực tiếp, van dẫn động bên trong và van dẫn động bên ngoài theo phương thức hoạt động. Ngoài ra còn một cách phân biệt dựa trên số lượng kết nối cổng hoặc số lượng đường dẫn luồng.

Cấu tạo của van điện từ

Trên thị trường sẽ có nhiều loại van điện từ được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Nhưng van điện từ thường sẽ cấu tạo từ các bộ phận cơ bản như sau:

• Thân van
• Môi chất
• Ống rỗng
• Vỏ ngoài cuộc hít
• Dây điện 
• Trục van làm kín
• Lò xo
• Khe hở để chất đi qua

Các vật liệu được sử dụng trong các bộ phận đều phải được chọn lựa cẩn thận. Đối với thân, bộ phận làm kín và điện từ sẽ được các nhà sản xuất sử dụng chất liệu giúp tối ưu hoạt động và tương thích với chất lỏng. 

Ngoài ra, đối với thân van có thể được sản xuất bằng đồng hoặc đồng thau. Nếu chất lỏng nhiệt độ cao thì có thể sử dụng thép chống ăn mòn. Còn nếu là nhựa thì sẽ sử dụng polyamide sẽ có hiệu quả kinh tế hơn.

Bên cạnh đó, với các bộ phận tiếp xúc với điện từ sẽ được cấu tạo từ chất liệu là thép chống ăn mòn Austenit có khả năng chống ăn mòn. Đối với các điều kiện cơ học, hóa và nhiệt học cao, các vật liệu tiêu chuẩn thường được sử dụng là FKM, EPDM và PTFE.

Van điện từ thực sự có rất nhiều loại nhưng phụ thuộc vào cách sử dụng của mỗi loại mà cấu tạo và chất liệu sẽ khác nhau. 

Phân loại van điện từ

Để có thể phù hợp với các mục đích sử dụng, van điện từ được các nhà sản xuất cho phát triển rất nhiều loại như:

• Dùng cho chất lỏng và khí nén: nước, khí, gas,...;
• Thiết kế theo ngả, chiều: 2 ngả, 3 ngả,..;
• Thiết kế theo điện áp đầu vào: 220V, 12V, 24V,...;
• Van thường mở và van thường đóng.

Ngoài ra, có thể dựa vào cấu tạo và hệ thống để phân chia cho phù hợp như van điện từ hệ thống kí nén, van điện từ khí nén, van điện từ nước, van điện từ hệ thống điều hòa,... hoặc nếu van tự đóng mở sẽ gọi là van điện từ tự động. Tuy nhiên, các loại van thường sẽ được chia theo cách sau đây:

1. Phân loại theo chức năng

Với cách phân loại này, van điện từ thường có những loại sau đây:

• Van điện từ thường mở (NO): trạng thái bình thường luôn mở và chỉ đóng lại khi có dòng điện đi qua;
• Van điện từ thường đóng (NC): ngược lại với van thường mở, van này sẽ mở ra khi có dòng điện và đóng lại khi ngắt điện. Đây là loại van được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.;
• Van tác động trực tiếp: có thêm lõi điện từ ở đệm ngồi. Khi không có điện, một lỗ tại đệm ngồi sẽ đóng lại và sẽ mở ra khi được cung cấp điện;
• Van 2 chiều: đây là van đóng ngắt với một cổng vào và một cổng ra. Khi có điện, van sẽ mở và ngắt điện van được đóng dưới sự hỗ trợ của áp suất chất lỏng;
• Van 3 chiều: cấu tạo gồm 3 cổng kết nối và 2 van. Một van luôn mở và van còn lại đóng khi không có dòng điện. Van được thiết kế với lõi pit tông và cách thức hoạt động khá phức tạp.

2. Phân loại theo vật liệu

Tuy có nhiều chất liệu cấu tạo nhưng sau đây là những chất liệu thường được sử dụng.

• Đồng: đây là chất liệu được sử dụng phổ biến trên thị trường nên có rất nhiều mẫu mã;
• Nhựa: van làm từ chất liệu này được sử dụng cho những thiết bị hoạt động ở môi trường bên ngoài hoặc có chứa hóa chất vì chất liệu này có khả năng chịu ăn mòn cao;
• Inox: với loại chất liệu này, van điện từ có thể hoạt động trong môi trường nước, hóa chất, nước thải,...

3. Phân loại theo điện áp

Có ba loại van thường được đề cập với cách chia này là:

• Điện áp 220V: loại này phù hợp với điện áp Việt Nam và cũng phổ biến nhất;
• Điện áp 110V: ít khi được sử dụng nên không có nhiều trên thị trường;
• Điện áp 24V: với việc sử dụng điện áp thấp như vậy sẽ an toàn cho người dùng khi có bất kỳ sự cố nào. Tuy nhiên, van điện từ này hiếm khi được sử dụng.

4. Phân loại theo cách lắp

Chia theo cách này sẽ có 2 dạng van điện:

• Van lắp bích: ít được sử dụng, thường dùng với kích thước từ DN50 đến DN150. Đối với kích thước lớn hơn, bạn nên sử dụng van bướm điều khiển bằng điện;
• Van lắp ren rắc co: thường được sử dụng và dùng cho kích thước nhỏ và vừa.

Bạn có thể thấy van điện từ có rất nhiều loại nên hãy lựa chọn dựa vào các tiêu chí và nhu cầu sử dụng của mình. Đừng mua một cách không có tính toán vì sẽ khiến cho bạn tốn nhiều chi phí và thời gian.

Van điện từ có ưu và nhược điểm gì?

Có nhiều loại van điện từ phù hợp với mọi nhu cầu sử dụng nhưng cũng sẽ có chung những ưu điểm và nhược điểm như sau:

Ưu điểm:

- Thời gian đóng và mở van gần như cùng lúc với dòng điện;

- Độ bền khá cao và có khả năng chống mòn tốt;

- Giá cả đa dạng và khá thấp;

- Áp dụng được nhiều lĩnh vực trong cuộc sống;

- Khá nhiều chất liệu cho người tiêu dùng lựa chọn như đồng, inox, nhựa,...

- Sử dụng được với nhiều nguồn điện áp khác nhau;

- Kích thước gọn và dễ dàng sửa chữa, thay thế khi hư hỏng;

- Hầu như đều có sẵn trong các cửa hàng nên sẽ thuận tiện hơn cho bạn khi cần đến.

Nhược điểm:

- Độ bền không cao bằng các loại van sử dụng mô tơ hoặc động cơ điện;

- Giảm lưu lượng khi qua van, tức là lưu lượng chất trước khi đi qua van luôn lớn hơn lượng chất sau khi đi qua van;

- Phải thường xuyên kiểm tra và vệ sinh van. Bạn cần loại bỏ các chất đóng lớp, mảng tại van. Điều này giúp cho van hoạt động được hiểu quả trong thời gian dài;

- Dễ bị cháy nếu dòng điện đi qua quá lâu. Hiện tượng này xảy ra vì từ trường sinh ra giữa các cuộn dây làm nóng thiết bị;

- Nhiều thương hiệu trên thị trường.

Ứng dụng của van điện từ

Được sử dụng nhiều trong cuộc sống và một số lĩnh vực khác vì những ưu điểm và sự tiện lợi mà van điện từ mang đến cho con người. 

Đối với các nhà vườn, van điện từ là một công cụ giúp chủ vườn tiết kiệm được nhiều thời gian. Trong các hệ thống phun tưới nước, tưới phân bón có tích hợp van điện từ sẽ có thể điều khiển và hẹn giờ tưới. Ngoài ra, còn có thể sử dụng trong các hệ thống trong các nhà máy xử lý nước công nghiệp và sinh hoạt.

Các lĩnh vực liên quan đến chất lỏng hoặc khí nén thường sử dụng van điện từ khí nén. Van này sẽ chức năng là đóng, mở, phân chia và trộn đều các khí từ nhà máy hoặc dầu từ bơm thủy lực. Đây là một trong những ứng dụng quan trọng giúp van điện từ được ứng dụng vào nhiều hệ thống công nghiệp, đặc biệt là các hệ thống nước.

Và trong cuộc sống hằng ngày, van điện từ được sử dụng trong một số thiết bị máy móc như van cấp và xả nước máy giặt, van đảo chiều của máy lạnh,... Bên cạnh đó, van điện từ cũng được ứng dụng trong các hệ thống phòng cháy chữa cháy.

XEM THÊM:

Cách Chọn Mua Béc Phun Sương Làm Mát Tiết Kiệm Chi Phí

Các Loại Máy Bơm Đơn Và Đôi Sinleader Chất Lượng Hiện Nay

Hướng Dẫn Cách Chọn Mua Hệ Thống Tưới Lan Tiết Kiệm Nhất

Trên đây là toàn bộ thông tin mà Phun Sương TC chia sẻ cho bạn để trả lời cho câu hỏi van điện từ là gì. Nếu bạn cảm thấy hữu ích, đừng ngần ngại hãy chia sẻ bài viết cho bạn bè và người thân nhé!